انواع سوند فولی سیلیکون ولاتکس FOLEY CATHETER
انواع سوندها
سوند فولي رایج ترین سوند مورد استفاده در زنان بیمار نیازمند سوند ادراري ماندگار
است که یک سوند دو مجرایي با نوک مستقیم و بالوني در انتها است. بالون پس از
جایگذاري در مثانه به منظور حفظ موقعیت سوند در محل باد مي شود.
انواع دیگر سوندها عبارتند از: سوند سه مجرایي )سه راهه( که مي توان از آن براي
شستشوي مثانه استفاده کرد و سوند مستقیم که براي سوندگذاري متناوب و یا به منظور
گرفتن نمونه ادرار براي یک نوبت مورد استفاده قرار مي گیرد.
اندازه سوندها
اندازه سوند نوعا با واحد فرنچ )محیط به میلي متر( توصیف مي شود. به منظور
محدودکردن و کاهش خطر عفونت، توصیه مي شود که از نازک ترین و نرم ترین لوله اي
که مي توان آن را به صورت موثر به کار برد استفاده شود.
سوندهاي کوچک تر براي پیشابراه هاي باریک یا در بیماران با سابقه تنگي یا اسکار
۶1 فرنچ براي اغلب زنان بزرگسال مناسب - مورد استفاده قرار مي گیرند. سوندهاي ۶0
۶۲ فرنچ( را مي توان در بیماراني که در معرض خطر - هستند. سوندهاي بزرگ تر ) ۹1
انسداد مجرا هستند، نظیر بیماران دچار هماچوري آشکار به همراه لخته، به کار برد.
کاتتر، سوند ادراری یا سُند ادراری، لوله باریک، توخالی و انعطاف
پذیری است که برای جمع آوری ادرار ،درون مثانه قرار داده می شود
موارد استفاده و کاربرد
موارد مصرف اصلی سوندها زمانی است که به هر دلیل تخلیه ادرار
به شکل مناسب صورت نمی گیرد کاتتر ادراری ممکن است برای مدت
کوتاهی پس از جراحی هنگامی که فرد نمی تواند به توالت برود مورد
استفاده قرار گیرد، یا هنگامی وجود یک بیماری یا جراحت ایجاب کند
برای درازمدت به کار گرفته شود.
دیگر اهداف سونداژ مثانه
1. گرفتن نمونه ادرار استریل )به خصوص در خانمی که پریود می
باشد(
2. اندازه گیری میزان باقی مانده ادرار در مثانه بعد از عمل دفع
3. مورد استفاده برای بیماری که بی اختیاری دارد.
2. قبل و بعد از عمل جراحی
1. تخلیه مثانه قبل از انجام آزمایشی خاص
انواع
سوندها از دو جنبه مهم با یکدیگر تفاوت دارند، اول نوع و محل
قرارگیری و دوم مدت زمان باقی ماندن در محل. سوندها دارای انواع
گوناگونی هستند که شامل موارد زیر می شوند
سوندهای ساده یا نلاتون یا یکبار مصرف
سوند فولی ) دوشاخه یا سه شاخه(
سوند پترز
سوندهای فلزی
سوند حالب
سوند بنیکه
رويه سوندگذاري و نیز عوارض محتمل را براي بیمار شرح دهید. به
هرگونه سوال يا نگراني خاص بیمار توجه نشان دهید.
جايگذاري سوند ادراري بايد تحت شرايط استريل که شامل پوشیدن
دستکش هاي استريل است، انجام شود. بسته استريل سوندگذاري
را بررسي کنید و آن را از بسته بندي بیروني آن خارج نمايید. پوشش
داخلي کاغذي را طوري باز کنید تا يک محوطه استريل ايجاد شود. به
منظور اجتناب از آلوده شدن دستکش ها، با دست هاي شسته به
دقت پد جذب کننده را از روي مجموعه برداريد و آن را طوري زير باسن
بیمار قرار دهید که طرف پلاستیکي آن در زير باشد. سپس
دستکش ها را بپوشید و شکم و ناحیه فوقاني عانه بیمار را با شان
سوراخ دار بپوشانید.
در صورتي که سوند به صورت اتفاقي آلوده شد، آن را دور بیندازيد و از
يک سوند استريل جديد استفاده کنید
عوارض
شایع ترین عوارض سوند گذاري، تروما و عفونت هستند. آسیب تروماتیک ممکن است
سبب تنگي، باریک شدن و ایجاد اسکار در پیشابراه شود. عفونت در بیماران داراي
سوندهاي ماندگار شایع است. طي 1۲ ساعت، تا % ۲1 از سوندها ممکن است با
باکتري ها کلونیزه شوند که ممکن است به باکتریوري منجر گردد. بهترین راه براي
پیشگیري از عوارض اجتناب از سوندگذاري تا حد امکان است. در صورت ضرورت
سوندگذاري، آماده سازي با دقت و توجه دقیق به اعمال روش استریل، خارج کردن سوند
به محض آنکه از لحاظ بالیني امکان پذیر باشد و هوشیاري الزامي است.
در صورتي که جریان ادرار آهسته باشد یا اصلا وجود نداشته باشد، ممکن است سوند
مسدود شده یا در محل اشتباه قرار گرفته یا مثانه خالي باشد. سوند را با سالین پر کنید.
در صورتي که سالین یا ادرار آزادانه بازگشت، سوند به طور مناسب قرار گرفته است.
اندیکاسیون ها
جایگذاري سوند ادراري در زنان هم براي مقاصد درماني و هم براي مقاصد تشخیصي
اندیکاسیون دارد. این کار امکان تخلیه موثر را در بیماران مبتلا به احتباس ادرار حاد
یا مزمن فراهم مي سازد. از سوند ادراري مي توان به منظور واردکردن داروها براي
درمان داخل موضعي مثانه اي یا براي شستشو به منظور خارج کردن خون و لخته ها از
مثانه استفاده کرد. سوندگذاري دست یابي به تشخیص را در موارد متعددي همچون
گرفتن نمونه هاي ادراري استریل براي آزمایش ادرار، اندازه گیري حجم هاي باقي مانده
پس از ادرار کردن، وارد کردن مواد حاجب به منظور انجام اقدامات تصویربرداري و
پایش دفع ادراري بیماران شدیدا بدحال را تسهیل مي کند.
کنترااندیکاسیون ها
آسیب به پیشابراه مي تواند کنترااندیکاسیوني براي سوندگذاري باشد. آسیب هاي پیشابراه
نادر هستند و بیش از همه در نتیجه شکستگي هاي لگن ایجاد مي شوند. اگر در مئاتوس
پیشابراه خون یافت شود، آسیب پیشابراه یا گردن مثانه را باید مدنظر داشت. در
صورت هرگونه شکي به آسیب، باید معاینات دستگاه تناسلي و رکتوم انجام شوند و قبل
از تلاش براي سوندگذاري لازم است اورتروگرافي رتروگراد مدنظر قرار گیرد؛
مشاوره با یک متخصص پس از سوندگذاري عاقلانه است. از آنجا که سوندگذاري
مي تواند باعث عفونت یا تروما شود، نباید براي درمان روتین بي اختیاري ادراري مورد
استفاده قرار گیرد بلکه باید براي مواردي استفاده شود که روش هاي غیر تهاجمي با
شکست رو به رو شده اند.
تجهیزات
بسته هاي تجاري سوندگذاري موجود هستند. یک بسته نوعا شامل یک پد زیرانداز
جذب کننده آب، یک شان استریل سوراخ دار، دستکش هاي استریل، سواب هاي
آماده سازي، فورسپس، محلول ضدعفوني کننده، یک سرنگ 01 سي سي پرشده از
محلول لوبریکان، یک سرنگ 01 سي سي حاوي آب مقطر براي پرکردن بالون، یک
سیستم فولي مسدود از پیش متصل شده و یک کیسه جمع آوري نمونه است. انواع
متعددي از سوندهاي ادراري وجود دارند؛ آنها از نظر مواد به کار رفته در ساخت،
طراحي و اندازه متفاوت هستند.
خلاصه
جایگذاري سوند ادراري در زنان که به صورت مناسب انجام گرفته باشد یک اقدام
باارزش براي مقاصد درماني و تشخیصي است. مهارت در روش هاي جاي گذاري
مناسب و دانستن خطرات و مزایاي این اقدام براي تمامي کارکنان خدمات سلامت
سوند فولي رایج ترین سوند مورد استفاده در زنان بیمار نیازمند سوند ادراري ماندگار
است که یک سوند دو مجرایي با نوک مستقیم و بالوني در انتها است. بالون پس از
جایگذاري در مثانه به منظور حفظ موقعیت سوند در محل باد مي شود.
انواع دیگر سوندها عبارتند از: سوند سه مجرایي )سه راهه( که مي توان از آن براي
شستشوي مثانه استفاده کرد و سوند مستقیم که براي سوندگذاري متناوب و یا به منظور
گرفتن نمونه ادرار براي یک نوبت مورد استفاده قرار مي گیرد.
اندازه سوندها
اندازه سوند نوعا با واحد فرنچ )محیط به میلي متر( توصیف مي شود. به منظور
محدودکردن و کاهش خطر عفونت، توصیه مي شود که از نازک ترین و نرم ترین لوله اي
که مي توان آن را به صورت موثر به کار برد استفاده شود.
سوندهاي کوچک تر براي پیشابراه هاي باریک یا در بیماران با سابقه تنگي یا اسکار
۶1 فرنچ براي اغلب زنان بزرگسال مناسب - مورد استفاده قرار مي گیرند. سوندهاي ۶0
۶۲ فرنچ( را مي توان در بیماراني که در معرض خطر - هستند. سوندهاي بزرگ تر ) ۹1
انسداد مجرا هستند، نظیر بیماران دچار هماچوري آشکار به همراه لخته، به کار برد.
کاتتر، سوند ادراری یا سُند ادراری، لوله باریک، توخالی و انعطاف
پذیری است که برای جمع آوری ادرار ،درون مثانه قرار داده می شود
موارد استفاده و کاربرد
موارد مصرف اصلی سوندها زمانی است که به هر دلیل تخلیه ادرار
به شکل مناسب صورت نمی گیرد کاتتر ادراری ممکن است برای مدت
کوتاهی پس از جراحی هنگامی که فرد نمی تواند به توالت برود مورد
استفاده قرار گیرد، یا هنگامی وجود یک بیماری یا جراحت ایجاب کند
برای درازمدت به کار گرفته شود.
دیگر اهداف سونداژ مثانه
1. گرفتن نمونه ادرار استریل )به خصوص در خانمی که پریود می
باشد(
2. اندازه گیری میزان باقی مانده ادرار در مثانه بعد از عمل دفع
3. مورد استفاده برای بیماری که بی اختیاری دارد.
2. قبل و بعد از عمل جراحی
1. تخلیه مثانه قبل از انجام آزمایشی خاص
انواع
سوندها از دو جنبه مهم با یکدیگر تفاوت دارند، اول نوع و محل
قرارگیری و دوم مدت زمان باقی ماندن در محل. سوندها دارای انواع
گوناگونی هستند که شامل موارد زیر می شوند
سوندهای ساده یا نلاتون یا یکبار مصرف
سوند فولی ) دوشاخه یا سه شاخه(
سوند پترز
سوندهای فلزی
سوند حالب
سوند بنیکه
رويه سوندگذاري و نیز عوارض محتمل را براي بیمار شرح دهید. به
هرگونه سوال يا نگراني خاص بیمار توجه نشان دهید.
جايگذاري سوند ادراري بايد تحت شرايط استريل که شامل پوشیدن
دستکش هاي استريل است، انجام شود. بسته استريل سوندگذاري
را بررسي کنید و آن را از بسته بندي بیروني آن خارج نمايید. پوشش
داخلي کاغذي را طوري باز کنید تا يک محوطه استريل ايجاد شود. به
منظور اجتناب از آلوده شدن دستکش ها، با دست هاي شسته به
دقت پد جذب کننده را از روي مجموعه برداريد و آن را طوري زير باسن
بیمار قرار دهید که طرف پلاستیکي آن در زير باشد. سپس
دستکش ها را بپوشید و شکم و ناحیه فوقاني عانه بیمار را با شان
سوراخ دار بپوشانید.
در صورتي که سوند به صورت اتفاقي آلوده شد، آن را دور بیندازيد و از
يک سوند استريل جديد استفاده کنید
عوارض
شایع ترین عوارض سوند گذاري، تروما و عفونت هستند. آسیب تروماتیک ممکن است
سبب تنگي، باریک شدن و ایجاد اسکار در پیشابراه شود. عفونت در بیماران داراي
سوندهاي ماندگار شایع است. طي 1۲ ساعت، تا % ۲1 از سوندها ممکن است با
باکتري ها کلونیزه شوند که ممکن است به باکتریوري منجر گردد. بهترین راه براي
پیشگیري از عوارض اجتناب از سوندگذاري تا حد امکان است. در صورت ضرورت
سوندگذاري، آماده سازي با دقت و توجه دقیق به اعمال روش استریل، خارج کردن سوند
به محض آنکه از لحاظ بالیني امکان پذیر باشد و هوشیاري الزامي است.
در صورتي که جریان ادرار آهسته باشد یا اصلا وجود نداشته باشد، ممکن است سوند
مسدود شده یا در محل اشتباه قرار گرفته یا مثانه خالي باشد. سوند را با سالین پر کنید.
در صورتي که سالین یا ادرار آزادانه بازگشت، سوند به طور مناسب قرار گرفته است.
اندیکاسیون ها
جایگذاري سوند ادراري در زنان هم براي مقاصد درماني و هم براي مقاصد تشخیصي
اندیکاسیون دارد. این کار امکان تخلیه موثر را در بیماران مبتلا به احتباس ادرار حاد
یا مزمن فراهم مي سازد. از سوند ادراري مي توان به منظور واردکردن داروها براي
درمان داخل موضعي مثانه اي یا براي شستشو به منظور خارج کردن خون و لخته ها از
مثانه استفاده کرد. سوندگذاري دست یابي به تشخیص را در موارد متعددي همچون
گرفتن نمونه هاي ادراري استریل براي آزمایش ادرار، اندازه گیري حجم هاي باقي مانده
پس از ادرار کردن، وارد کردن مواد حاجب به منظور انجام اقدامات تصویربرداري و
پایش دفع ادراري بیماران شدیدا بدحال را تسهیل مي کند.
کنترااندیکاسیون ها
آسیب به پیشابراه مي تواند کنترااندیکاسیوني براي سوندگذاري باشد. آسیب هاي پیشابراه
نادر هستند و بیش از همه در نتیجه شکستگي هاي لگن ایجاد مي شوند. اگر در مئاتوس
پیشابراه خون یافت شود، آسیب پیشابراه یا گردن مثانه را باید مدنظر داشت. در
صورت هرگونه شکي به آسیب، باید معاینات دستگاه تناسلي و رکتوم انجام شوند و قبل
از تلاش براي سوندگذاري لازم است اورتروگرافي رتروگراد مدنظر قرار گیرد؛
مشاوره با یک متخصص پس از سوندگذاري عاقلانه است. از آنجا که سوندگذاري
مي تواند باعث عفونت یا تروما شود، نباید براي درمان روتین بي اختیاري ادراري مورد
استفاده قرار گیرد بلکه باید براي مواردي استفاده شود که روش هاي غیر تهاجمي با
شکست رو به رو شده اند.
تجهیزات
بسته هاي تجاري سوندگذاري موجود هستند. یک بسته نوعا شامل یک پد زیرانداز
جذب کننده آب، یک شان استریل سوراخ دار، دستکش هاي استریل، سواب هاي
آماده سازي، فورسپس، محلول ضدعفوني کننده، یک سرنگ 01 سي سي پرشده از
محلول لوبریکان، یک سرنگ 01 سي سي حاوي آب مقطر براي پرکردن بالون، یک
سیستم فولي مسدود از پیش متصل شده و یک کیسه جمع آوري نمونه است. انواع
متعددي از سوندهاي ادراري وجود دارند؛ آنها از نظر مواد به کار رفته در ساخت،
طراحي و اندازه متفاوت هستند.
خلاصه
جایگذاري سوند ادراري در زنان که به صورت مناسب انجام گرفته باشد یک اقدام
باارزش براي مقاصد درماني و تشخیصي است. مهارت در روش هاي جاي گذاري
مناسب و دانستن خطرات و مزایاي این اقدام براي تمامي کارکنان خدمات سلامت